Šarka šljive predstavlja neizlječivu bolest.Reagujete na vrijeme!

Šljive su često pogođene različitim bolestima, a među njima je virus šarke šljive, koji izaziva Plum pox potyvirus (PPV), jedan od najrasprostranjenijih i najštetnijih virusa koji napadaju voćke. Šarka je najpoznatija i najopasnija virusna bolest šljive, uzrokujući značajne ekonomske gubitke, do te mere da dovodi u pitanje održivost šljivarske proizvodnje. Ovaj problem je posebno izražen zbog ograničene ponude sorti koje su u potpunosti otporne, visokorodne i komercijalno prihvatljive, a istovremeno daju kvalitetne plodove.

 Virus šarke napada oko 24 vrste iz roda Prunus. Pored šljive, među domaćinima ovog virusa su kajsija, breskva, nektarina, džanarika, japanska šljiva i trnjina. Nedavno je prisutnost virusa potvrđena i na trešnji, višnji, i bademu, a napada i brojne korovske biljke.Šljive su često pogođene različitim bolestima, a među njima je virus šarke šljive, koji izaziva Plum pox potyvirus (PPV), jedan od najrasprostranjenijih i najštetnijih virusa koji napadaju voćke. Šarka je najpoznatija i najopasnija virusna bolest šljive, uzrokujući značajne ekonomske gubitke, do te mjere da dovodi u pitanje održivost šljivarske proizvodnje. Ovaj problem je posebno izražen zbog ograničene ponude sorti koje su u potpunosti otporne, visokorodne i komercijalno prihvatljive, a istovremeno daju kvalitetne plodove. Virus šarke napada oko 24 vrste iz roda Prunus. Pored šljive, među domaćinima ovog virusa su kajsija, breskva, nektarina, džanarika, japanska šljiva i trnjina. Nedavno je prisutnost virusa potvrđena i na trešnji, višnji, i bademu, a napada i brojne korovske biljke.

Što se dešava sa zaraženim plodovima i kako se virus širi?

Zaraženi plodovi, kako navodi postaju neukusni, sa neprijatnom aromom i žilavi. Ovi plodovi sazrijevaju prije vremena i prerano opadaju. Kod nektarina i breskvi, zaraženi plodovi mogu pokazivati deformacije u obliku crvenkastih izbočina. Promjene na plodovima dovode do njihovog propadanja i gubitka tržišne i upotrebne vrednosti. Najosetljivija sorta je požegača, dok su manje osetljive sorte stenlej i čačanske sorte (čačanska rana, čačanska lepotica i čačanska rodna).

Širenje virusa se dešava putem sadnog materijala, vegetativnim razmnožavanjem zaraženih biljaka (kalemljenjem), i insektima, posebno lisnim vašima. Virus se prenosi na veće udaljenosti kroz zaraženi sadni materijal, dok lisne vaši šire virus na kraćim udaljenostima u područjima gde već postoje žarišta infekcije. Budući da biljni virusi ne mogu biti suzbijeni hemijskim tretmanima, neophodno je primenjivati preventivne mjere, kao što su:

• Karantinske mere za kontrolu unošenja virusa iz zaraženih oblasti.
• Pažljiv nadzor nad zdravljem biljaka, praćenje prisustva virusa kroz vizuelne preglede i laboratorijska testiranja.
• Proizvodnja i korišćenje bezvirusnog sadnog materijala.
• Odabir lokacije i uzgoj vrsta koje nisu domaćini virusa šarke na obodu zasada, kao zaštitni pojas (npr. jabuka, kruška, orah).
• Suzbijanje vektora virusa šarke (lisnih vaši).
• Uzgoj otpornih ili tolerantnih sorti.
• Uništavanje zaraženih stabala kako bi se sprečilo dalje širenje virusa.

Na kraju, važno je napomenuti da je šarka neizlječiva virusna bolest; jednom zaraženo stablo ostaje zaraženo čitavog života i ne može se izliječiti.